Ik heb het in deze column al vaker gehad over de gouden eeuw van het Deense design in de jaren 50 en 60: een generatie van zeer getalenteerde ontwerpers in combinatie met het bestaan van een netwerk van zeer actieve nationale fabrikanten, waarvan sommige nog steeds bestaan, zoals Fritz Hansen en Fredericia Furniture. Omann Jun. is hiervan een schoolvoorbeeld: een familiebedrijf dat decennialang meubels produceerde die representatief zijn voor het Deense design, waarbij design een familieaangelegenheid blijft, ook al wordt de naam Gunni Omann vaak genoemd. Dit artikel beschrijft het industriële avontuur van deze meubelfabrikant.
De Omann Jun. familiesaga begon in 1919, toen Niels Omann de meubelfabrikant Ølholm Møbelfabrik oprichtte in Ølholm, een stad in de Deense regio Midtjylland die behoort tot de gemeente Hedensted, ongeveer 191 km ten westen van de hoofdstad Kopenhagen. 14 jaar later richtte zijn jongste zoon, Andreas Omann, op zijn beurt het bedrijf Omann Jun. op, nog steeds in Ølholm. In de begindagen specialiseerde Andreas zijn bedrijf in de productie van bedden en tafels.
In de jaren 1930 runden Andreas en Sigfred Omann, 2 zonen van Niels Omann, Ølholm Mobelfabrik. In die tijd startte Andreas zijn eigen bedrijf, Omann Jun. (kort voor Omann Junior) en besloot hij de kantoren van de 2 bedrijven samen te voegen en de timmermachines te delen. Toen Niels Omann in 1935 overleed, nam Sigfred de leiding van Møbelfabrik over. De 2 meubelmakerijen breiden uit en verzenden dagelijks meubels op maat.
Na de Tweede Wereldoorlog namen de 2 kinderen van Andreas Omann, Gunni en Bjarne, deel aan de besluitvorming bij Omann Jun. en schreven geschiedenis door de productie uit te breiden met dressoirs, enfilades, salontafels, bureaus en bureausets. Het was een wijs besluit dat het familiebedrijf beroemd zou maken. Een beslissing die samenviel met de ontwikkeling van een krachtige meubelindustrie in Denemarken.
Teak eettafel met 3 uitschuifbladen, model 55, ontwerp Gunni Omann voor Omann Jun. 1960. Detail van het houten oppervlak.
Van de jaren 1950 tot 1970 was Omann Jun. een van een aantal succesvolle Deense fabrikanten en uitgevers die made in Denmark en een bepaald idee van design exporteerden. Deens design werd in die tijd gekenmerkt door goedkope houten meubelen van zeer goede kwaliteit met rechtlijnige vormen en zonder overdadige versieringen of ornamenten. De ontworpen meubels moesten praktisch en nuttig zijn: functie ging boven vorm, maar het feit bleef dat Deense ontwerpers een gevoel voor puurheid hadden waarmee ze meubels konden creëren die authentiek, gastvrij en elegant waren. Wat dacht je van deze prachtige teakhouten kaptafel die ontwerper Arne Vodder maakte voor Ølholm Møbelfabrik in de jaren 1950?
Wat kenmerkt de meubelstukken die zijn ontworpen en bedacht bij Omann Jun.? Een typisch Scandinavische liefde voor houtwerk, maar ook stukken met een onberispelijke afwerking voor een positionering op topniveau. De meubels die uit de werkplaatsen van Ølholm komen, zijn esthetisch zeer geslaagd: strakke lijnen, verfijnde elegantie, een zekere lichtheid en organische details kenmerken de productie van Omann Jun. en Ølholm Møbelfabrik.
In het hart van deze familieproductie viel Gunni Omann op door zijn onmiskenbare talent voor het bedenken van elegant design. Hij ontwierp een serie aantrekkelijke dressoirs, enfilades en bureaus die nu gewild zijn bij verzamelaars. Naast teakhout gebruikt Gunni Omann ook rijk, prachtig generfd palissander voor zijn meest luxueuze stukken. Dankzij deze expertise exporteerde Omann Jun. zijn meubelen op het hoogtepunt van de gouden eeuw van het Deense design, van de jaren 1950 tot 1970. Gunni Omann handelde de verkoop voor de Amerikaanse markt af, terwijl Bjarne zich bezighield met de Europese markt.
Onder de grote klassiekers die in het familiebedrijf zijn ontworpen en uitgevoerd, springen 3 modellen eruit. Dit zijn het Model 18 Dressoir, de Model 75 Executive Desk en de Model 100 Salontafel. De Model 100 Salontafel werd oorspronkelijk geproduceerd tussen 1953 en 1970 en werd in 2017 opnieuw gelanceerd voor een nieuwe generatie designliefhebbers. De Model 100 is gemaakt van eikenhout en biedt strakke, hoekige lijnen die ideaal zijn voor moderne interieurs.
In 1979 leidden Gunni en Bjarne Omann, de 2 zonen van Andreas Omann, het bedrijf volledig. 11 jaar later verkocht Gunni zijn bedrijfsaandelen aan zijn broer Bjarne, die het bedrijf verlegde naar de productie van kantoormeubilair. Sinds 2005 staat Ulrich Omann aan het roer van het bedrijf (3e generatie) en brengt hij op verzoek de klassieke modellen opnieuw uit die de reputatie van het bedrijf hebben gemaakt. In 2013 verhuisde het bedrijf naar een nieuw, moderner pand in Horsens.
François BOUTARD
